1-03
Em gái “Mine” của tôi hiện đang là thần tượng được cả nhà tung hô nhiệt liệt. Kiếp trước tôi chỉ toàn anh em trai, con cũng là con trai một. Đây là bé gái đầu tiên. Sự dễ thương của nó khác hẳn đám con trai. Là kiểu dễ thương khiến người ta cứ muốn ôm ấp mãi không buông.
Cũng nhờ Mine mà sự giám sát dành cho tôi lỏng lẻo hơn hẳn. Quả nhiên sau khi về nhà, cha thường làm thêm công việc viết thuê hay chép mướn gì đó, nhờ vậy mà tài chính gia đình có vẻ ổn định. Dù biết là làm nghề tay trái, nhưng công việc chính của cha là gì thì tôi vẫn chưa rõ. Tuy nhiên, cha có đeo kiếm, nên chắc chắn thuộc tầng lớp võ sĩ rồi.
Ngồi bên cạnh quan sát công việc làm thêm của cha, nỗi bất an mơ hồ tôi cảm thấy khi được bế ra phố giờ đã chuyển thành sự thật chắc chắn. Tôi không đọc được văn bản. Không, Hán tự thì tôi biết. Nhưng tôi không hiểu ý nghĩa của chúng cho lắm.
“Tại hạ có việc liên quan đến nước tưới tiêu ruộng đất, đang tranh chấp với nhà hàng xóm. Mạo muội kính mong ngài đứng ra hòa giải, xin thành tâm bái thỉnh.”
Cụ thể là đang cầu xin ai cái gì, tôi hoàn toàn mù tịt. Cái này mà không học hành đàng hoàng là khổ sở ngay. Hơn nữa, tôi cũng giống cha, là con thứ. Cha hình như cũng là con thứ và đi ở rể. Thông tin này có được là nhờ những cuộc buôn chuyện bên giếng nước của bà. Cụm từ “Chàng rể nhà tôi” cứ bay qua bay lại. Tôi vẫn thường vừa vểnh tai nghe chuyện đó, vừa quan sát tình hình phố xá. Ở đó tôi cũng nhận ra một điều. Những dòng chữ được viết bằng cọ, số chữ đọc được còn ít hơn số chữ không đọc được. Chữ như gà bới, hay đúng hơn là như giun bò chính là để chỉ thứ này. Học ngôn ngữ. Dù sống ở nền văn hóa nào đi nữa thì đây cũng là kỹ năng cần thiết. Phải gấp rút học thôi.
Sau một tháng quan sát cha, tôi thấy những giấy tờ cha hoàn thành đều có cách viết na ná nhau. Trông thì như những câu văn mẫu hình thức, nhưng việc có viết chuẩn chỉnh những câu đó hay không sẽ quyết định lời thỉnh cầu của người ta có được thông qua hay không. Hình dung theo kiếp trước thì giống như Luật sư hành chính vậy. Kiểu như điền vào các mẫu đơn từ hành chính đã được quy định sẵn của cơ quan công quyền.
Một ngày nọ, ông anh Yaichi bị bà mắng. “Cháu cũng thôi ngay cái trò suốt ngày chơi bời lêu lổng đi, phải học cách cầm cọ và gảy bàn tính để sau này đến Terakoya không bị bỡ ngỡ chứ”. Ra là vậy. Từ xưa đã nghe nói ở Terakoya sẽ dạy “Đọc, viết, bàn tính”, nhưng có vẻ mặc định là các gia đình sẽ dạy con cái những kỹ năng tối thiểu trước, thay vì gom đám trẻ chưa biết gì vào dạy từ con số không. Đúng là như thế hiệu quả hơn hẳn.
Nhìn theo mẫu chữ của cha, việc tập viết đã trở thành bài tập hằng ngày của Yaichi. Hở ra là ông anh định trốn, nhưng lần nào cũng bị bà tóm cổ lôi về. Đằng nào cũng phải học, học sớm cho xong đỡ khổ cái thân. Có lẽ mọi người nghĩ tôi còn quá nhỏ, nên chưa ai bảo tôi phải học chữ cả.
“I... ro... ha... ni...”. Yaichi vừa viết vừa lẩm nhẩm đọc to. Tôi rảnh rỗi ngồi nghe, tiện tay nhặt hòn đá trong sân viết theo xuống đất mà chẳng suy nghĩ gì. Có vẻ ở thế giới này, các văn bản chính thức cha viết thuê dùng lối Khải thư , nhưng chữ viết thường ngày lại là Hành thư , hay nói đúng hơn là cảm giác gần giống với Thảo thư . Khải thư thì tôi đọc được. Đọc được nhưng không hiểu. Tất nhiên hiểu được vài chỗ. Nước thế này, sông thế kia. Nhưng không hiểu được cả câu văn thì cũng vô nghĩa. Nếu có thể nắm bắt thông tin từ văn bản, tôi có thể phá vỡ tình trạng thiếu thốn thông tin mới mẻ dạo gần đây. “We... hi... mo... se... su... n...”.
Ồ, có vẻ xong rồi. Theo kịch bản thường thấy thì giờ ông anh sẽ chạy rầm rầm ra ngoài chơi. Làm xong việc rồi thì cứ chơi thỏa thích thôi. Đó là công việc của trẻ con mà. Tôi đang nhìn theo bóng lưng Yaichi chạy đi thì thấy mẹ đang cõng Mine cười tít mắt đứng đó, nhưng khuôn mặt mẹ lại đầy vẻ ngờ vực. Mẹ nhìn chằm chằm xuống chân tôi.
“Mẫu thân, có chuyện gì vậy ạ?”
“...Touji, sao con lại viết được? Cha đã dạy con đâu nhỉ?”
Nhìn xuống chân mình, tôi thầm kêu lên, “Thôi chết cha rồiーーー”.
Thật ra đây không phải lần đầu tôi lỡ dại. Lần trước thấy bàn tính của Yaichi, cơn hoài niệm ập đến làm tôi lỡ tay gảy cộng từ 1 đến 10. Chỉ định nghịch cho vui tay thôi mà.
Những môn năng khiếu thời tiểu học của tôi là bàn tính, thư pháp và kiếm đạo. Kiếm đạo thì tôi lấy đến nhị đẳng rồi nghỉ. Lớp 10 bị chấn thương lưng và đầu gối nên tôi gác kiếm. Ở thời Reiwa, những thứ đó chẳng giúp ích gì mấy, gọi là đặc kỹ thì hơi ngạo mạn, nhưng ở thế giới này lại cực kỳ hữu dụng và là những thú tao nhã cần thiết. Cơ thể cứ tự động di chuyển. Vì tôi biết cách vận động mà. Ngay cả khi chơi đấu kiếm giả với Yaichi, đánh trúng thì tội ổng nên tôi cố tình đánh trượt, nhưng vì ghét bị đau nên tôi cứ né đòn liên tục. Không đến mức gọi là “Cheat”, nhưng một đứa trẻ không ai dạy mà làm được thế này thì quá đỗi bất thường.
“Con nhìn cha viết nên nhớ mang máng ạ”
Chẳng biết có qua mặt được không, nhưng lúc đó tôi cứ chém bừa thế. Tuy nhiên kết cục là, ngay tối hôm đó cả nhà quyết định tôi sẽ cùng Yaichi đến Terakoya vào tháng sau. Terakoya hình như không quy định tuổi tác, chỉ cần cha mẹ và thầy giáo thấy theo được bài giảng là đi học thôi.
Tôi muốn tránh việc khiến cha mẹ kỳ vọng quá mức cần thiết. Thế lại càng thấy có lỗi. Đúng không nào? Người ta chẳng hay bảo thần đồng lúc nhỏ, qua tuổi hai mươi cũng chỉ là người thường sao. Trong khi tôi đang xụ mặt xuống thì Yaichi lại có vẻ vui sướng vì được đi học cùng em. “Trên đường đến Terakoya có mấy quả đỏ ngon lắm, để anh chỉ cho”. Nhìn cái mặt vênh váo ra vẻ đàn anh của Yaichi, chẳng hiểu sao tôi lại thấy nhẹ lòng đi đôi chút.
Hãy bình luận để ủng hộ người đăng nhé!
Terakoya (Tự tử ốc/寺子屋) là cơ sở giáo dục tại vùng Kamigata vào thời Edo, được tổ chức ngay tại các ngôi chùa, nơi các thầy dạy chữ dạy cho con em thị dân học đọc, viết, tính toán Khải thư (楷書) là phong cách viết chữ Hán ra đời muộn nhất (xuất hiện khoảng giữa thời Đông Hán và Tào Ngụy và phát triển thành phong cách riêng vào thế kỷ 7). Đây là kiểu chữ chính thức, chuẩn mực, dễ nhận biết, dễ đọc nhất và vẫn là phổ thông nhất trong các kiểu viết chữ Hán hiện nay. Hành thư (行書) là một phong cách viết chữ Hán bắt nguồn từ thảo thư. Tuy nhiên, vì nó không quá tháu như thảo thư cho nên dễ đọc hơn, và hầu hết những người đọc được khải thư cũng đều có thể đọc được hành thư. Một trong những nhà thư pháp nổi tiếng nhất viết theo lối hành thư là Vương Hi Chi thời Đông Tấn. Khải thư là bước phát triển hoàn thiện nhất của chữ Hán. Chữ Khải lưu truyền đến ngày nay, sau chữ Khải không còn thể chữ nào tiến bộ hơn nữa. Chữ Khải kết cấu chặt chẽ, nét bút chỉnh tề, lại đơn giản dễ viết, vô cùng quy phạm. Phần lớn chữ in ngày nay đều thuộc về chữ Khải. Khải thư cũng là một trong những lối viết thư pháp của người Nhật, về cơ bản thì là không sử dụng hiragana. Thảo thư (草書) là thư thể được viết nhanh nhất, bút pháp phóng khoáng. Có chữ Hán khi viết bình thường theo lối chữ khải thì phải viết rất nhiều nét nhưng với thảo thư thì có thể viết bằng một nét. Nhiều chữ có thể viết liên miên nối tiếp nhau chỉ bằng một nét.