Không bao lâu sau khi Christmas Carol được xuất bản, tác phẩm mới của Homer ra mắt ngay sau đó đã ngay lập tức chinh phục trái tim của toàn bộ giới trí thức Đế chế.
Tội lỗi, tình yêu, dục vọng, sự thật, vu khống, giết chóc, phản bội…
'Anh Em Nhà Karamazov', phác họa một cách tỉ mỉ tâm lý đối lập của con người, tác phẩm đã nhận được rất nhiều sự đồng cảm và yêu mến. Mỗi người đọc sẽ nhìn nhận câu chuyện theo cách riêng của mình. Một số tập trung vào mâu thuẫn nội tâm của con người, số khác lại quan tâm đến những biến cố phức tạp và gây sốc, còn phần còn lại thì chú ý đến 'tình yêu của Chúa' gắn kết tất cả lại với nhau.
"Homer đúng là vị cứu tinh của kỷ nguyên mới, văn học chính là Kinh Thánh của ông ấy!"
Danh tiếng của Homer lại một lần nữa được ca tụng lên đỉnh điểm.
Tuy nhiên trong giới phê bình lại bùng lên một cuộc tranh luận gay gắt.
"Mới chỉ nửa năm kể từ khi kiệt tác Christmas Carol của Homer được phát hành, giờ chúng ta lại có thêm một kiệt tác mới là 'Anh Em Nhà Karamazov'. Cái tốc độ sáng tác phi thường này có thể là của một người được không?"
“Homer bắt đầu nổi tiếng và ngay sau đó đã tổ chức một cuộc thi, đồng thời thành lập ‘Học Viện Văn học Tạm Thời’, rồi thu nhận học viên. Có khi nào ổng đang ăn cắp tác phẩm của học trò mình không vậy?”
Có tin đồn rằng việc Homer sớm thành lập học viện và nuôi dưỡng học trò thực chất là để phục vụ mục đích ‘viết thay’.
Thực tế cũng đúng, một số tác phẩm giai đoạn giữa của Homer được xuất bản với danh nghĩa đồng tác giả cùng các học trò. Những nghi vấn do giới phê bình đặt ra bắt đầu nhận được sự quan tâm của truyền thông, chúng gần như đã lan rộng khắp thủ đô.
“Điều đó là không thể nào, bởi vì ông ấy không chỉ là một người đàn ông, mà là ‘Homer’!”
“Ngược lại mới đúng đấy, Homer còn tự mình viết hàng trăm ‘truyện ngắn chưa phát hành’ để cho các học trò xem, phục vụ cho việc học của họ nữa kìa.”
“Chúng tôi không bao giờ có thể viết được những câu chuyện phi thường như vậy được đâu...”
“Những gì tôi viết… những gì tôi viết không đáng kể lắm. Tôi chỉ chỉnh sửa lại câu chữ… tất cả câu chuyện đều do Homer viết...”
Nhờ những lời làm chứng từ các học viên của học viện mà những tin đồn đã nhanh chóng lắng xuống.
Thay vào đó, những ‘truyện ngắn chưa phát hành’ được đề cập trong những lời làm chứng đó đã gây ra một làn sóng những nhà tài trợ giàu có, họ sẵn sàng trả một số tiền lớn để đọc chúng, kéo nhau đổ xô đến học viện.
Ấy mà Homer không hề bán hay xuất bản những ‘truyện ngắn chưa phát hành’ này.
Thay vào đ, ông quyên góp chúng cho học viện như tài liệu tham khảo. Bất kỳ ai là học viên của học viện đều có thể đọc chúng. Thế nên người ngoài chỉ có thể tiếp cận các tài liệu này bằng cách quyên góp hoặc đóng góp cho học viện.
Trong quá trình đó, một khoản tiền lớn đã được huy động và một ‘quỹ học bổng’ đã được thành lập. Đó là sự ra đời của ‘Quỹ Xúc Tiến Giáo Dục’, tiếp nối Quỹ Phúc Lợi Trẻ Em và Quỹ Phúc Lợi Nghệ Sĩ.
“Giới phê bình đã nói rằng tốc độ viết của Homer quá nhanh, khiến họ nghi ngờ rằng Homer có thể đang thuê nhà văn khác viết thay.”
“Nếu mấy ổng mà biết Homer thực chất cũng là ‘Herodotus’ thì chắc xỉu luôn mất!”
“Cơ mà cũng dễ hiểu thôi. ‘Anh Em Nhà Karamazov’ là kiệt tác vĩ đại của Homer, tiếp nối thành công của ‘Don Quixote’. Đã từng có tác phẩm nào đi sâu vào tâm lý và những mâu thuẫn của con người đến mức này chưa?”
“Ừ, cơ mà có hơi quá không vậy? Theo tôi thì Chrismart Carol với lối kể hài hước và giàu tính hùng biện để dẫn dắt người đọc mới là một tác phẩm hay hơn. Bộ cứ mô tả chi tiết mọi phần của một người thì tác phẩm sẽ trở nên hay hơn sao?”
“Hả? Nói thế á hả? Nghe anh nói là biết anh là loại người dễ tin vào những câu chuyện chính nghĩa thông thường chắc luôn, tôi đoán mấy tác phẩm anh đọc toàn mấy cái không tí chiều sâu nàochứ gì!”
“Gì hả?! Cô vừa nói gì cơ?”
“Bộ tôi nói sai à?”
“Ưaaa! Muốn đánh thì dô!”
Như mọi khi, lại có những người thượng cẳng chân hạ cẳng tay trong khi tranh luận về văn học.
Tuy nhiên.
Khác với thường lệ, những người chịu ảnh hưởng sâu sắc nhất từ cuốn tiểu thuyết này lại là một nhóm đối tượng khác.
["Ngài bảo chúng ta phải yêu bản thân cuộc sống này hơn cả ý nghĩa của nó ư?"]
["Đúng vậy."]
“…Yêu, tình yêu hử.”
Họ là những người lao động chăm chỉ hơn bất kỳ công nhân nào, là những người tình nguyện sẵn lòng cho đi vì thế giới này, là những học giả tìm kiếm trí tuệ trong sự sâu lắng và là các linh mục có đức tin kiên định.
Tự nguyện sống khổ hạnh, giữ gìn cơ thể và luôn tuân theo chỉ dẫn.
Họ tìm kiếm sự cứu rỗi chỉ bằng sự thành tâm ở thế gian và vì vậy họ xa lánh những thú vui thế tục hơn cả bất kỳ linh mục nào.
“Cha Paolo, ngài có ổn không? Trong ngài xanh xao quá.”
“…A, vâng, Tôi xin lỗi, anh vừa nói gì thế?”
Ông được gọi là tu sĩ.
Cha Paolo là vị linh mục được kính nể nhất trong toàn Đế chế.
Bởi lẽ, Cha Paolo là người hoàn thành bổn phận của mình một cách chu đáo và tỉ mỉ. Ông là hiện thân của một người tu sĩ mẫu mực, luôn tận tâm với mọi trách nhiệm được giao.
Tất nhiên đó là yêu cầu cơ bản đối với mọi tu sĩ.
Từ bỏ thú vui trần tục, lao động một cách cần cù, giúp đỡ người khác và tự suy ngẫm khi ngờ vực là bổn phận của người tu sĩ. Bất cứ ai vi phạm điều này đều không xứng danh tu sĩ.
Tuy nhiên, có một nhiệm vụ khó khăn hơn ẩn chứa trong những bổn phận tưởng chừng đơn giản đó. Bởi lẽ, tu sĩ cũng là con người.
Dục vọng, sự lười biếng, lòng tham… kìm hãm những ý nghĩ tội lỗi này là điều vô cùng khó khăn. Và chính nhờ khả năng chế ngự những ‘thử thách khó khăn’ đó mà Cha Paolo trở thành tu sĩ được kính trọng nhất Đế chế.
“Nếu ngài cảm thấy không khỏe, tôi sẽ cử người hầu đi đến ‘Bên Kia Bức Tường Vàng’ thay ngài hôm nay.”
“Không được, đây là trách nhiệm của tôi.”
“Chúng tôi luôn cảm kích sự tận tụy của ngài.”
“Giúp đỡ người khác là niềm vui của tôi mà, đây là điều tự nhiên thôi.”
Cha Paolo, với nụ cười hiền hậu, nhận lấy gánh nặng từ tay người phục vụ.
Thực phẩm cần được mang đến ‘quán ăn’ nằm sau bức tường vàng.
Đây là việc ông thường xuyên làm, nhưng… không hiểu sao, Cha Paolo cảm thấy trọng lượng của lương thực trên vai lớn hơn mọi khi.
. . .
Bức Tường Vàng.
Bức tường phân cách ‘khu ổ chuột’ và ‘thủ đô’ không hề cao lớn hay kiên cố tí nào.
Nó chỉ cao hơn tầm mắt của người lớn một chút.
Một người trưởng thành bình thường nào cũng có thể dễ dàng vượt qua nếu họ muốn.
Do đó bức tường vàng này không được dựng lên để ngăn chặn tội phạm hay người nhập cư.
Mà vốn ngay từ đầu nó đã chẳng phải là cái rào ngăn cản con người rồi.
Mục đích của bức tường là… che giấu sự thật.
Chỉ cần bước lên một bệ nhỏ là có thể nhìn thấy mọi thứ phía sau, nhưng không một ai bận lòng làm điều đó.
Vì vậy bản chất của bức tường này giống một tấm rèm hơn là một rào chắn.
Đó là tấm rèm che đi sự thật… có thể vén ra bất cứ lúc nào nhưng lại không ai sẵn lòng vén nó lên.
Phía sau bức tường là những kẻ lười biếng.
“…”
Khi Paolo bước qua ranh giới bức tường, ông cảm nhận được vô số cặp mắt đang dán chặt vào mình.
Ánh mắt đầy khao khát, dại dại của những người nghiện ngập.
Ánh mắt hoan nghênh của những kẻ nghèo khổ chạy trốn lao động.
Ánh mắt thở phào nhẹ nhõm của những người tàn tật tay chân, những người không có khả năng tìm việc.
Những đôi mắt mà Paolo, một linh mục, cảm thấy khó yêu thương.
Ánh mắt yếu đuối của những kẻ tội lỗi chỉ sống qua ngày bằng cách cầu xin lòng thương xót chăm chú nhìn ông.
Giữa những ánh mắt ấy, Paolo tiếp tục bước đi.
Khi làm như vậy, một đoạn trích từ tác phẩm Anh Em Nhà Karamazov chợt hiện lên trong tâm trí ông.
["Con người ngại thừa nhận người khác là người đau khổ. Họ có thể gật đầu với những khổ đau thấp hèn như đói khát, nhưng họ từ chối công nhận những nỗi đau cao quý hơn—những nỗi đau chịu đựng vì lý tưởng."]
["Khoảnh khắc họ nhìn thấy gương mặt xấu xí của một người, họ nhận ra rằng gương mặt này hoàn toàn khác với ‘người đau khổ’ mà họ hình dung."]
["Những người ăn xin phải giữ kín danh tính và xin sự giúp đỡ qua báo chí. Con người có thể yêu thương đồng loại một cách mơ hồ hoặc từ xa, nhưng chẳng bao giờ chấp nhận yêu thương họ ở khoảng cách gần."]
Trước khi đọc Anh Em Nhà Karamazov, Paolo vẫn nghĩ Homer là một người mơ mộng.
Ông tin Homer là một vị thánh theo đuổi thứ tình yêu vô biên, vĩnh cửu như tình yêu của Đấng Cứu thế.
Vì lẽ đó, ông cho rằng Homer hẳn phải lớn lên trong một môi trường không hề thiếu thốn gì.
Bất cứ ai đã chứng kiến hố sâu của sự khốn cùng nhân loại đều sẽ hiểu rõ.
Rằng có những người mà ta không thể nào yêu thương được.
Có những kẻ, chỉ cần đứng trước mặt thôi đã khơi dậy cảm giác ghê tởm và khó chịu, khiến việc yêu thương họ trở thành một điều không thể.
Việc mang sự sống đến cho những cái miệng hôi hám đó không phải xuất phát từ tình yêu, mà là một bổn phận được sinh ra từ lý tưởng về tình yêu.
Ít nhất, Paolo, người được coi là tu sĩ ‘lý tưởng nhất’ đã nghĩ như vậy.
Mặc dù ông rùng mình vì ghê sợ khi nhìn thấy những kẻ tội lỗi bên kia bức tường của sự lười biếng, ông vẫn mỉm cười và mang thức ăn đến, nhưng đó hoàn toàn vì bổn phận.
Không phải vì không yêu thương họ mà ông ghét bỏ họ.
Mà chính vì ông buộc phải yêu thương nên ông không thể không ghét bỏ họ.
Đối với Paolo, tình yêu tự thân nó đã là một nghĩa vụ.
“Tôi là Paolo, một linh mục. Tôi mang thực phẩm đến cho quán ăn miễn phí.”
“À, chào mừng. Phiếu kiểm tra như thường lệ có ở bên trong bao đựng thức ăn không?”
“Vâng.”
“Cảm ơn ngài đã vất vả như thường lệ.”
Tuy nhiên, Homer, người đã viết Anh Em Nhà Karamazov lại không hề thờ ơ với ‘cái xấu xa nhất’.
Anh Em Nhà Karamazov không phải là một tác phẩm có thể được viết bởi người không biết đến sự bẩn thỉu và khốn khổ.
Paolo đã chứng kiến những mảnh ghép của ‘cái xấu xa nhất’ trong tác phẩm đó… những mảnh ghép mà chỉ người từng ngẫm và suy tư sâu sắc giữa cảnh khốn cùng mới có thể diễn đạt được.
[“Tôi sẵn lòng chịu đóng đinh lên thập tự giá vì nhân loại nếu cần. Nhưng tôi lại không thể sống chung phòng với bất kỳ ai quá hai ngày. Chỉ cần có ai đó ở gần thôi là tôi đã thấy không thoải mái rồi. Sau một ngày, tôi bắt đầu ghét họ—người này vì ăn tối quá lâu, người kia vì sổ mũi liên tục do bị cảm. Ấy mà càng ghét một ai bao nhiêu, tôi càng thấy mình yêu mọi người bấy nhiêu.”]
Khi Paolo lần đầu tiên dâng mình cho đức tin, ông đã thực hiện một lời thề.
Đó là yêu thương.
Yêu thương người xung quanh như bản thân và cũng yêu thương kẻ thù như vậy.
Ông thề rằng mình cũng sẽ cùng gánh vác thập tự giá của Đấng Cứu Thế.
[“Tôi yêu nhân loại—nhưng tôi càng yêu nhân loại nói chung, tôi lại càng ít yêu một người riêng lẻ.”]
Nhưng tình yêu đó không phải là vĩnh cửu.
Ông đã biết về sự tồn tại của những cá nhân mà ông không thể nào yêu thương được, ngay cả khi ông yêu thương ‘người xung quanh’ và ‘kẻ thù’ như chính bản thân mình.
Đôi khi ông thậm chí còn cảm thấy ghê tởm chính cơ thể tội lỗi của mình.
Ông vẫn có thể sẵn lòng để bản thân bị đóng đinh cho sự cứu rỗi của toàn thể nhân loại, nhưng…
Nếu những kẻ nghiện ngập lười biếng mà ông ghét cay ghét đắng tiến lại gần, dù chúng không đóng đinh mà chỉ ôm chầm lấy ông với thiện ý, ông vẫn sẽ cảm thấy kinh tởm.
“… Anh này.”
“Sao đấy, thưa cha.”
“Liệu tôi có thể giúp chuẩn bị bữa ăn ngay tại quán ăn này không?”
“À, chúng tôi luôn thiếu nhân lực nên đó là một đề nghị tuyệt vời, nhưng… thế thì có khiến cha vất vả quá không? Chắc hẳn cha cũng rất bận.”
Tình yêu phải vượt lên trên mọi nguyên tắc và mọi hành động phải được thực hiện trong khi đặt tình yêu trên hết.
Những lời thề ước mà ông đã lập như một tín đồ trung thành đã đi đâu?
Ông đang ưu tiên tình yêu hơn bổn phận hay sao?
Liệu có tồn tại chút tình yêu nào trong tim ông dành cho những kẻ khốn khổ lười biếng này không?
Ông yêu họ với tư cách ‘người xung quanh’ và ‘kẻ thù,’ nhưng lại ghét họ với tư cách ‘con người’.
Vậy liệu thứ tình yêu pha lẫn lòng căm ghét này, có phải chỉ là một sự giả dối không?
Nếu trong lòng ông tồn tại hai ý chí, điều đó có khiến ông trở thành một người bất tín với đức tin của mình hay không?
Dù có ngẫm nghĩ và tự vấn đến mấy, ông vẫn không thể tìm ra lời đáp cho sự mâu thuẫn này.
Không có lời giải nào nên mẫu thuẫn cứ mãi còn đó, thứ ấy khiến lòng ông luôn rối bời.
Trong trường hợp đó…
["Tôi tin tưởng vào con người. Giống như tôi tin tưởng vào anh trai mình."]
Ông quyết định chỉ đơn giản là hoàn thành bổn phận của một linh mục.
“Không có sự nhàn rỗi hay buông lơi trong các hành động yêu thương. Giờ đây tôi mới chợt nghĩ, mặc dù đã ghé thăm nơi này nhiều lần rồi nhưng tôi chưa từng thực sự đặt chân vào.”
“Haha, Cha Paolo, cha quả thật rất sùng đạo.”
Nếu Tình yêu của Chúa chỉ có thể xảy ra thông qua phép lạ…
Thì ông tin vào phép lạ.
Như đã từng xảy ra từ thuở ban đầu.
(Chỗ này dùng từ Monk, còn những chỗ trên dùng priest nên mình cho nó khác chút, có thể góp ý để mình sửa)